05 Eylül
Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar
1669-Girit, Osmanlı İmparatorluğu’nca ilhak edildi.
1698-Rus Çarı I. Petro, ülkesini batılılaştırma çabalarının bir parçası olarak, din adamları ve köylüler dışında sakal bırakan her erkeğe özel bir vergi yükümlülüğü getirdi.
1795-ABD ile Osmanlı İmparatorluğu arasında ABD’yi yıllık vergiye bağlayan ABD – Osmanlı Sözleşmesi imzalandı.
1800-Napoleon Bonaparte, Malta adasını İngiltere’ye bıraktı. (oysa adayı 1798’de İngilizlerden kendisi almıştı)
1839-Çin’le İngiltere arasındaki birinci Afyon Savaşı başladı.
1922-Alaşehir ve Susurluk düşman işgalinden kurtuldu (5 Eylül 1922)(Mestan Topaloğlu)
1930-Serbest Cumhuriyet Fırkası lideri Fethi Bey’in 4 Eylül’de İzmir’e gelişinden sonra, bazı kişiler gösteri yaparak Cumhuriyet Halk Fırkası binasını ve Anadolu gazetesi idarehanesini taşladılar.
1938-Atatürk, vasiyetnamesini yazdırdı. Vasiyet, Ankara 3. Sulh Hukuk Hakimi Osman Selçuk Selçuk tarafından 28 Kasım 1938’de açıldı.
1945-Çok partili düzene geçişin ilk partisi olan Milli Kalkınma Partisi kuruldu.
1950-Başvuru fazlalılığı yüzünden, üniversite giriş sınavı uygulaması başlatıldı.
1955-İstanbul Sultanahmet’te yeni Adliye Sarayı hizmete açıldı.
1957-Jack Kerouac’ın yazdığı Yolda romanı Amerika’da yayınlandı.
1960-Muhammed Ali (Cassius Clay), 1960 Roma Olimpiyatlarında altın madalya kazandı.
1963-20-21 Mayıs’ta askeri darbe girişiminde bulunan Albay Talat Aydemir, Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesince idama mahkûm edildi.
1972-Filistinli Kara Eylül Hareketi militanları, Olimpiyat Oyunları için Münih’e gelen İsrailli sporculara ateş açtı; bir sporcu öldü, biri ağır yaralandı, 9 kişi rehin alındı.
1973-Dünyanın en uzun karayolu tüneli, İsviçre’nin St. Gotthard yöresinde açıldı.
1973-Devlet Film Arşivi’nde yangın çıktı; Atatürk’ün tek kopyalı filmleri yandı.
1991-Nelson Mandela, Güney Afrika’da başkan seçildi.
2012-Afyonkarahisar’da bulunan askeri depoda meydana gelen patlamada 25 asker şehit oldu.
Tarihte Bugün Doğanlar
1847-Jesse James, Amerikalı haydut (ö. 1882)
1905-Arthur Koestler, Macar asıllı İngiliz yazar (ö. 1983)
1912-John Cage, ABD’li besteci, filozof, yazar ve baskıcı (ö. 1992)
1946-Freddie Mercury, Queen grubunun solisti (ö. 1991)
1951-Michael Keaton, ABD’li aktör
1967-Salih Kenan Şahin, Türk Siyasetçi, Doktor
1973-Kaan Tangöze, Duman müzik grubunun solisti
1976-Carice van Houten, Hollandalı tiyatro ve sinema oyuncusu
1990-Kim Yu-Na, Güney Koreli buz patenci
1991-Skandar Keynes, İngiliz aktör
1988-Nuri Şahin, Türk futbolcu
1995-Halil İçen
Tarihte Bugün Ölenler
1548-Catherine Parr, İngiltere kraliçesi (d. 1512)
1857-Auguste Comte, Fransız matematikçi (d. 1798)
1876-Manuel Blanco Encalada, Şilili siyasetçi, Şili’nin ilk devlet başkanı (d. 1790)
1877-Crazy Horse (Çılgın At), Lakota (Sioux) kızılderililerinin şefi (pusuda öldürüldü) (d. 1849)
1906-Ludwig Boltzmann, Avusturyalı fizikçi (d. 1844)
1993-Claude Renoir, Fransız görüntü yönetmeni (yönetmen Jean Renoir’ın yeğeni, ressam Pierre Auguste Renoir’ın torunu) (d. 1914)
1993-Samim Kocagöz, Türk yazar (d. 1916)
1997-Rahibe Teresa, Nobel Barış Ödülü sahibi Arnavut hayırsever (d. 1910)
2012-Ediz Bahtiyaroğlu, Eskişehirspor’da forma giyen Boşnak milli futbolcu. (d. 1986)
05 EYLÜL TARİHTE BUGÜN
