HRT Akdeniz Tv’de yayınlanan ‘Yeni Bir Gün’ programının canlı yayın konuğu olan Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş, tüm dünyayı etkisi altına alan coronavirüsüne yönelik açıklamalarda bulundu.
Başkan Savaş, “ Ben siyasi kimliğimle değil bilimsel doğrular ile konuşurum. Belediye başkanıyım ama benim mesleğim enfeksiyon hastalıkları ve mikrobiyoloji. Virüs konusu benim esas konum. Bu salgın Çin’den itibaren yayıldı ve bu taraflara geldi. Ve panik içinde olan bir toplum durumuna geldik. Hijyen konusunda hassasiyet gösterildiği zaman panik olmaya gerek yok. Bu virüs benim tahminime göre genetik yapısı değiştirilmiş bir virüs değil. Büyük ihtimalle çok üst sevide laboratuvarlarda üretilerek piyasaya sürülen bir virüs” dedi.
“En Çok Ölüm İtalya Ve İran’da “
Koronavisüs salgının daha önce de başka ülkelerde de görüldüğü iddiaları hakkında düşüncelerini paylaşan Başkan Savaş, “ 2002 yılında Çin’de kedilerden bulaşan salgına koronavirüs söylendi. 2012 yılında develerden bulaşan ve Ürdün ve Suudi Arabistan’da görülen salgın için de aynı söylemler oldu. Şimdi ki yine koronavirüs. Son olarak da yarasalardan bulaştığı söyleniyor ama şuana kadar kimse ispat edemedi. Demek ki yarasalardaki koronavirüsün insanlara geçme ihtimali şuana kadar olmamış. Bu işin uzmanı bir insan olarak bu virüs laboratuvarda oluşturulduğunu düşünüyorum. En çok ölüm vakası İtalya ve İran’da. Çin’in yanında birçok devlet olmasına rağmen o taraflarda hiçbir şey ok. Japonya’da bile vaka bildirilmiyor” ifadelerini kullandı.
“Ne Kadar Dezenfektan Kullanırsanız Kullanın Sabun Kadar Etkili Hiçbir Şey Yoktur”
İnsanları hijyen ve etkileşim konusunda hassas davranmaları gerektiğini vurgulayan Başkan Savaş, “ Maskeleri hasta ile ilgilenen sağlıkçılar, hasta yakınları ve hastaların takması gerekmektedir. Onun dışında insanların maske takmalarına gerek yok. Şuanda kolonya, dezenfektan, eldiven ve maske karaborsa. 5 liralık mal şuanda 15 tl olmuş durumda. Bilinçli yaşamayınca ve dikkat etmeyince sadece eldivenden, maskeden, jelden veya dezenfektandan korunma refleksini yapıyorsak bu da bizim bilinçsiz olduğumuzu gösterir. Herkesin dokunmadan selamlaşması ve sık sık ellerini yıkamaları lazım. Ne kadar dezenfektan kullanırsanız kullanın sabun kadar etkili hiçbir şey yoktur “ dedi.
“Virüs İnsani Değerleri Öğretti Bize “
Başkan Savaş, “Virüsün kaybettirdiklerinin yanı sıra kazandırdıkları da var. En önemlisi siyasetçi, zengin veya fakir ayırt etmeksizin virüs herkese bulaşabiliyor. Arkanızda yüzlerce koruma olsa da eğer hijyenik bir insan değilseniz size bulaşabiliyor. Ayrıca virüs, insani değerleri öğretti bize. Türkiye’de daha önce hava kirliliği üst seviyedeydi. Şimdi birçok şehirde hava kirliliği yeşile dönmüş ve tertemiz olmuş. Ormanlar daha önce yok edilirken insanlarımız şimdi katlettikleri ormana gidiyorlar. Bu şekilde oksijenin ve ormanın değerini anlamış olduk. Ve yaşlılarımızın da kıymetini daha çok anlar duruma geldik” ifadelerini kullandı.
Yaşlılar ve hasta olanların virüsten korunmaları amacıyla hassas davranılması gerektiğini vurgulayan Başkan Savaş, “Ben bu süreç içerisinde anneme hiç uğramadım. Bu annemi sevmediğim anlamı taşımaz. Burada en önemli konulardan biri de yaşlılarımızı korumamızdır. Bu kritik günlerden geçene kadar temasları da uzak tutmamız gerekiyor” dedi.
“Kişisel Hijyene Dikkat Ettiğim İçin Rahatım”
Başkan Savaş, “ Günde en az beş yüz kişi ile tokalaşıyoruz. Bu seçim zamanlarında da daha fazlaydı. Ben elimi yıkama fırsatım olmadığı zaman kolonya kullanırım. Fırsatım olduğu her zaman ellerimi yıkamaya özen gösteririm. Bu hastalık olduğu için değil her zaman yapılması ve alışkanlık edinilmesi gereken bir durum. Kişisel hijyene dikkat ettiğim için rahatım” ifadelerini kullandı.
Başkan Savaş konuşmalarının devamında izolasyon ve hijyene dikkat edildiği takdirde ülkenin kısa süre içerisinde toparlanacağı düşüncesini paylaştı.
Eşi Prof. Dr. Nazan Savaş’ın hazırlayıp sosyal medyada paylaştığı ‘Küçük Yeşil Sabun’ hikâyesini çok beğendiğini ifade eden Başkan Savaş, çocuklara oyun ile öğretilerek ders niteliğinde bir hikaye olduğunu ve bu hikaye ile çocukların bilinçlenebileceğini belirtti.
HATSU Su Kesmeyecek
Konuşmalarının devamında Başkan Savaş, Nisan ayı sonuna kadar HATSU’nun su kesmeyeceğinin altını çizdi.
Başkan Savaş, “ Devletimizin ve hükümetimizin alması gereken önlemler var. Onların oluşturmuş olduğu bir kurul var. Keşke Türkiye’de olağanüstü şartlarda oluşturulan birlik, beraberlik ve pozitif koordinasyon gücü her zaman olsa. Sağlık Bakanlığı dünyaya entegre bir şekilde gayret gösterdi ve bilim kurulu oluşturuldu. Oluşturulan ekipte siyasi bir bakış var mı bilmiyorum ama buradaki bilim adamı arkadaşlarımız virüs konusunda bütüncül bir politika güdüyorlar. Ülkemizde birçok konuyu dünyaya entegre bir şekilde örnek alınarak, politikadan uzak yapabilsek bir çok sorunu halledebiliriz” dedi.
İlaçlama Çalışmaları Yapılıyor
Başkan Savaş, Hatay Büyükşehir Belediyesi olarak üzerlerine düşen görevleri yerine getirdiklerini ifade ederek camilerden havaalanına kadar birçok yerde ilaçlama çalışmaları gerçekleştirdiklerini ve çalışmalarına ara vermeden devam edeceklerini açıkladı.
Çin’in Wuhan kentinden yayılarak son günlerde tüm dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs (Covid 19) un oluşturduğu etkilerin sonucu olarak belediyede oluşturulabilecek kriz masası ile ilgili görüşlerini dile getiren Başkan Savaş, “Bizim kriz masamız yok ama istişare masamız var. Günde üç kez genel sekreterimiz ile görüşüyoruz. Bir kriz havası estirmemek için elimizden geleni yapıyoruz. Kendimizi imam yerine koyalım; tereddüt edersek cemaat daha kötü etkilenir. Gerek biz, gerek sayın valimiz gerekse STK’lar üzerine düşen her şeyi yapıyor. Biz şu anda hijyenden fiyat kontrolü kadar önlem almak adına ilçe belediyeleri ile birlikte çalışıyoruz. Biz hemşerilerimizden ve insanlarımızdan şunu istiyoruz, şuurlu bir yaşam tarzına geçip sevdiklerini uzaktan sevsinler, suya sabuna dokunarak ellerini ve yüzlerini sık sık yıkasınlar” dedi.
Başkan Savaş ayrıca marketlerde ve bazı satış noktalarında temel gıda ihtiyaçları ile temizlik ürünlerine fahiş fiyat uygulayan esnafların insanlık suçu işlediklerinin de altını çizdi.
“12 Ay Boyunca 95 Noktada Larva Mücadelesi Yapıyoruz”
Sivrisinek mücadelesi ile ilgili önemli açıklamalarda bulunan Başkan Savaş, “ Şu anda 12 ay boyunca 95 bin noktada larva mücadelesi yapıyoruz. İhale şartnamesi 3-4 kez iptal edilmesi yüzünden geçtiğimiz Haziran ve Temmuz ayında sıkıntı yaşadık. Sonunda bu işi yapan arkadaşı görevden aldık ve genel sekretere verdik. Şu anda Hatay belki de Türkiye’de bunu en hijyenik şekilde yapan şehir. 95 bin noktada larva mücadelesi yapmak demek oradaki suyun yüzeyine ve hacmine göre larvasit atmak demektir. Biz bu çalışmaya 5 yıl üst üste 12 ay boyunca yapmaya devam edeceğiz. Bu şekilde kendi içimizdeki sivrisinekleri %95 civarında yok edeceğiz. İlaçlama bir bilim dalıdır, ekolojik ve coğrafi dengeyi bilerek yapmak lazım. Her ilde ilaçlamayı büyükşehirlerin yapması lazım” açıklamasında bulundu.
“Hatay Kartlar İle İhtiyaç Sahibi Vatandaşlarımız Anlaşmalı Olarak Marketlerden İndirimli Alışveriş Yapabilecek”
Belediyenin sokağa çıkmadan ve çalışmadan hayatını idame ettiremeyecek insanlar için yapmış olduğu bir çalışma var mı sorusunu yanıtlayan Başkan Savaş, “ Ekonomik anlamda bizim yapacağımız çok bir şey yok. Ama bizim tespit ettiğimiz 200 bin civarında ihtiyaç sahibi ailemiz var. Onlara gıda ve giyim yardımı yapıyoruz. Ayrıca çıkarttığımız Hatay kartlar ile de ihtiyaç sahibi vatandaşlarımız anlaşmalı marketlerden indirimli alışveriş yapabilecek. Bu ulusal bazda çok önemli bir konu, bunun hükümet tarafından değerlendirilmesi ve ona göre önlemler alınması gerekiyor. Fakirlik bu kadar çoksa hükümetin bir önlem alması gerekir” dedi.
“Ramazan Paketi Yardımlarını Öne Alabiliriz”
Ramazan ayında yapılan yardımların biraz daha erkene alınması ile ilgili bir çalışma başlatılamaz mı sorusunu yanıtlayan Başkan Savaş, “ Çok güzel bir fikir. Biz yardımlarımızı da öne alalım. Her ilçede toplu iftar programı yapıyorduk. Enfeksiyonun Türkiye’deki durumuna göre karar vereceğiz. Eğer önümüzdeki süreçte enfeksiyon riski ortadan kalkmazsa oradan gelecek parayı da yardımları da öne alabiliriz. Ramazan’da yardım eden çok olur ama biz önceden yapalım. Bu insani bir duygudur. İnsanın insana yardım etmesini kutsal buluyorsak, en çok ihtiyaç olduğu zamanda yapmalıyız. Biz öncülük yaparsak diğer kurum ve kuruluşlar da buna riayet edebilir” dedi.
Çocuğu Olan İhtiyaç Sahibi Çalışanlara Genel Sekterlik İdari İzin Verdi
İzleyicilerden gelen soruları da yanıtlayan Başkan Savaş, belediye bünyesinde çalışan personellerin izinleri ile ilgili sorulan soruya yanıt vererek, “Çocuğu olan ihtiyaç sahibi çalışanlarımıza genel sekreterliğimiz idari izin verdi. Çalışma düzenine ve mesafeye uyacak şekilde kalabalık odalarda çalışan personellerin bazılarına izin verildi. 65 yaşın üzerindeki insanlarımız otobüslere ücretsiz biniyor. Bazı belediyeler bunu yasaklamış. Bence buna gerek yok, bu insanlar kendi sağlıklarını, çoluğunun çocuğunun sağlıklarını biraz olsa düşünüyorlarsa sokağa çıkmasınlar ve kendilerini toplumdan izole etsinler. Çünkü dışarıya ne kadar çok çıkarlarsa hastalıkla temas etme olasılıkları o kadar artacaktır. Uyulmazsa yaptırım gelir. Hükümet o yönde bir karar alacaktır. Toplumsal bilinç düzeyi istediğiniz seviyede değilse ve hastalığı kontrol edemiyorsanız, başka şekilde kontrol etmeyi deneyeceklerdir” açıklamasında bulundu.
“Teste Gerek Yok, Kendimizi İzole Edelim”
Test kitlerinin Hatay’a getirilmesi ile ilgili gelen bir soruya yanıt veren Başkan Savaş, “Teste gerek yok. Kendimizi izole edelim, testle uğraşmayalım. Bu mikrop Amerika toplumunda %83 asemptomatik seyrediyor % 17’sinde semptom veriyor. Sadece yaşlılarda şiddetli seyrediyor. Türkiye’de çok şükür genç ölümü yok inşallah da olmaz. Yaşlılar biraz kendisini koruyacak. Bir ay kendilerini izole etsinler. Evden çıkmasınlar, sık sık ellerini yüzlerini yıkasınlar” dedi.
Mikrobun aşısı ile ilgili açıklamalarda bulunan Başkan Savaş, “Geçtiğimiz günlerde birkaç kişi üzerinde aşı denediler. Işın ise birçok virüsü öldürür zaten. Korona da çok dirençli bir virüs değil. Siz sabunla el temizliğinize dikkat ettiğiniz zaman bu mikrobun üremesini ortadan kaldırıyorsunuz. Okullar açıldığı zaman çocuklarımız suya sabuna dokunsun diye 81 ilde ihtiyaç sahibi okullarımıza defne sabunu göndereceğiz” açıklamasında bulundu.
“Hiçbir Doktor Hasta Ölsün Diye Beklemez”
Yurt dışında koronavirüsüne yakalanan yaşlıların bilerek bakıma alınmadığı ve ölüme terk edildiği duyumlarını açık yüreklilik ile yanıtlayan Başkan Savaş, “ Hiçbir doktor bir hasta ölsün diye beklemez. Genç olan ve yaşlılar arasında kurtarabileceklerine öncelik verirler. Ama yaşlı hasta çok kötü baksan da ölme ihtimali yüksek ise bekletiyorlardır. Yatırıp da tedavi edebilecekleri, kurtarabilecekleri hastaları seçiyorlardır. Savaşlarda da yapılan budur” dedi.
Hatay’da barınan mevcut Suriyelilerin ve sınırın öte tarafında bekleyen mültecilerin hijyenini nasıl çözebileceği hakkında soru yöneltilmesi üzerine yanıt veren Başkan Savaş, “ Onlar bizden daha avantajlılar. Oradan gelen Suriyelileri şu anda kapalı bir toplum oldukları için karantinaya almak gerekmez. Hatay’da barınanların da bizden çok risk altında olduğunu düşünmüyorum. Çünkü onlar da bizler gibi bu durumlarda evden çıkmıyorlar” dedi.
“Bir Ekonomik Paket Açıkladılar, Kimse Memnun Değil”
Covid 19 salgınının ekonomik olarak Hatay’a yansımasına da değinen Başkan Savaş, “Şu anda hükümetin yerinde olmak istemezdim. Bir ekonomik paket açıkladılar ama kimse memnun değil. İşvereni koruduğu, işçilerin hakkını savunmadığı konuşuluyor. Türkiye’nin ekonomisi yurt dışındaki ülkeler gibi değil. Oradaki hükümetler insanlara para veriyor. Keşke bizim hükümetimizin de bunu yapabilecek durumu olsa. İşsizlik fonunda para olduğunu düşünmüyorum. Biz Hatay’ı bu virüsten korumak için elimizden geleni yaparız. Ama bu genel politikayı; esnafın, iş dünyasının, işçinin, memurun ve işverenin ekonomi ile ilgili girdi çıktısını, sıkıntılarını gidermesi gereken iktidardır. Biz 11 büyükşehir belediyesi ile internet üzerinden bir araya gelip bu kriz döneminde ne yaptığımızı anlatacağız. Bizim toplum olarak bir olmamız lazım. Ben hükümetin yerinde olsam tüm parti liderlerini toplayıp İdlib zamanında İdlib’i de konuşurdum, şimdi de koronavirüsü konuşurdum. İzolasyon şartlarını arttırdığımız zaman bu hastalığı iki ayda atlatacağımıza daha kısa bir sürede, ekonomik tablo da kötüleşmeden atlatırız. Asgari ücretli çalışan insan çalışmıyorsa faturalarını nasıl ödeyecek. Bu insanlar iki ay işsiz kaldığı zaman hayata üç ay geriden başlayacak. Hükümet yeni bir hükümet değil, Sayın Cumhurbaşkanının başkanlığında bu sıkıntıları daha çabuk çözmeleri gerekir diye düşünüyorum” dedi.
Korona virüs salgınının yayılmaması için alınan tedbirler konusunda hükümeti başarılı bulup bulmadığı sorusuna yanıt veren Başkan Savaş, “Biraz daha seri ve sıkı tedbir alınması lazım. Benim hareket tarzıma bakıp da insanlar aldanmasın. Ben rahat temas kuruyorum ama kişisel hijyenime de dikkat ediyorum. Ben bütün bu hastalığın bulaşma şartlarını ve sonucunu kestirebilen bir adamım. Özellikle yaşlılarımız kendilerini izole etsinler sık sık ellerini su ve sabunla yıkasınlar” dedi.
Rezerve Hastane Gibi Düşünüyorlar
Son açıklanan genelgeye göre vakıf ve özel hastanelerin salgın hastanesi olarak ilan edilmesinin ardından nasıl bir statüye geçildiğine dikkat çeken Başkan Savaş, “Rezerve hastane gibi düşünüyorlar sanırım, oraya normal hastalar gitmesin, hasta yoğunlaştığı zaman o hastanelerde bakılacak” dedi.
Sağlık Bakanlığının, hükümetin ya da ilgili kurumların aldığı tedbirleri biraz daha arttırması gerektiğini vurgulayan Başkan Savaş, “Belki ilerleyen günlerde yaşlı vatandaşlarımızın dışarıya çıkması yeniden değerlendirilecek. Valilik talimatıyla 65 yaş üstü vatandaşlarımızdan toplu taşımdan ücret alabiliriz. Bunu da para kazanmak için değil caydırıcı olsun diye yapabiliriz” dedi.
İstiklal Marşı’nın ‘Korkma’ diye, Kur’an-ı Kerim’in de ‘Oku’ diye başladığını ifade eden Lütfü Savaş, “Okuyup öğrenmeliyiz. Gerekli tedbirleri almalı ve bu virüsten, hastalıktan korkmamalıyız. Hijyenimize dikkat etmeliyiz. Ellerimizi sık sık yıkamalıyız. Bir müddet yakın temastan kaçınmalıyız. Selamlaşmalarımızı uzaktan yapmalıyız. Çok acil durumlar olmadıkça hastanelere gitmemeliyiz” diyerek vatandaşlara çok önemli uyarılarda bulundu.
Programın ilerleyen dakikalarında Hatay Büyükşehir Belediyesinin projeleri, hizmetleri ve Hatay’ın geleceği konuşuldu.
