Hatay pamuk üretiminde Türkiye’de üçüncü sırada ve kalite açısından da Türkiye’nin kalite standartlarına eşittir.
Amik ovasında pamuk birinci ürün hasadının sonuna geldi. İkinci ürün hasadı ise bir ay sonra gerçekleşecektir.
Ovada rekolte yüksek, pamuk ekim alanları giden seneye göre daha fazladır. Ovada bu sene 500 bin dönüm pamuk ekilmiş ve 250 bin ton pamuk elde edilmesi beklenmektedir.
Pamuk üretici ve odalarla görüşmemizde pamuğun desteklenmesi halinde %40 pamuk ithalına gerek olmayacağını, hatta Türkiye pamuk ihracatı yapabileceğini ifade edilmektedir. Sulama ile dönüm başına bu gün 500 kilo alırken, suyun ve bakımın iyi yapıldığında 800 kilo pamuk elde edileceğini, bu gün ekim alanlarının Türkiye’deki pamuk ihtiyacını karşılanacağının altı çizilmektedir.
Tüccarlarla görüşmemizde pamuğun bu günlerde 15 liradan aldıklarını söylediler. Pamuğun ise en az 22 lira olması halinde üreticinin gelecek yıl pamuk ekiminde rahatlayacağını, borçlarını ödeyebileceğini belirtiliyor.
Ovada hem üretici olan Antakya Ziraat Odası başkanı Mehmet Muzeffer Okay, Antakya Ticaret Borsası başkanı Ali Celal Mursaloğlu, Hatay Ziraat Mühendisleri Odası başkanı Ahmet Sever ile Amik Ovasındaki pamuk üretimini, fiyatları ve pamuğun geleceğini konuştuk.
GİRDİLER YÜZÜNDEN BEN VE AİLEM PAMUK EKİMİNDEN VAZGEÇTİK
Ali Celal Mursaloğlu (Antakya Ticaret Borsası Başkanı ve Çiftçi)
Amik Ovasının %90’nı pamuk, mısır, buğday uğraşmaktadır. Bu ara 10 senedir meyveye döndük. Ovada nar ve sert çekirdekli meyvelerin ekimine başlandı. Meyve ekimleri halen devam etmektedir. Amik Ovası 1 milyon 250 bin dönüm ekim alanı vardır. Ovada pamuk ekimi 500-600 dönümken geçen senelerde 200-180 bin dönüme kadar düşmüştü. Bu sene çiftçiler pamuk üretiminde beklentileri yüksekti ama su sorunundan ötürü yetirence su veremediler. Bizim pamuk borsası düşük, bu bize özgü değil Amerika ve Avrupa’da aynı sorun vardır, bu kütlü fiyatları giden senin altında bile seyir etmektedir. Hataylı çiftçiler olarak en önemli isteğimiz, Reyhanlı barajının bitirilmesidir. Reyhanlı barajının bitirilmesi ile Amik ovasında 500 bin dönüm arazinin sulanmasını öngörmüşler, bu de demek ki, yer altı sularının yükseleceğinden bütün amik ovasının su sorunu bitecektir. Pamuğu üretebilmek için baş ihtiyacı sudur, su olmadan pamuk olmaz, bunlar çözülürse çiftçimiz daha iyi duruma gelecektir. Bizim kuyuları önceleri 10-50 metrelerden çekerdik, 10-15 beygirlik dinamo ile kuyularımızı çalıştırabiliyorduk. Şimdi kuyularımızın suları 300-400 metrede ve biz bunları 100 beygirlik motorla ancak çekebiliyoruz. Bu durum büyük bir sıkıntı yaratmakta ve elektrik fiyatlarını inanılmaz yükseklikte gelmektedir. Ben ve ailemle birlikte biz şimdilik pamuk ekmekten vazgeçtik.
Eskiden pamuk ithal edildiğinde bir vergi vardı, biz kendi pamuğumuzu kullanalım diye vergi varken, daha sonraları bunu kaldırdılar. Serbest pazar olsun, dışarıda ucuzsa dışarıdan, memleketimizde ucuzsa memleketten alınsın! Bizim girdilerimiz yüksek, Amerika ve Avrupa çiftçisine ÖTV ve KDV’siz vermektedir. Onun için maliyetler ucuz olduğu için bizden daha ucuz satabiliyorlar. Bize elektrik, mazot, gübre desteklemeleri sağlansın, ithal pamuğa, ithal buğdaya ihtiyaç kalmayacaktır. Bizim çiftçimiz elinden gelen imkanı kullanacaktır.
ÜRETİMDE PLANLAMA VE DESTEK OLURSA İTFHAL PAMUK ALMAMIZA GEREK KALMAZ
Ahmet Sever (Hatay Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı)
Bizim Hatay çiftçilerimiz her alanda iyi eğitim almışlar, bilinçli işlerini yapıyorlar, pamuk üretim rekolteleri oldukça yüksektir. Bizim diğer illerden daha yüksek verim alabiliyoruz. Tarla koşullarının durumuna göre dekar başına 700-800 kilo verim elde etmektedir. Biz %40’nı pamuk ihtiyacımızı dışarıdan ithal etmekteyiz.Amerika ve Yunanistan’dan ithal edilmektedir. Eskiden üretim pamuk sanayisinin ihtiyacına göre belirlenirdi, şimdi bu durum yoktur. Pamuk öyle kolay üretilip, sanayiye gidecek bir ürün değildir. Bunun elyaf kalitesi dahil olmak üzere, çiftçilerimizin bazı şeylerine dikkat etmesi lazımdır. Şimdi makine toplamada sorun yok, kütlü olduğu gibi çuvallara girmeden, direk çırçırlara gitmektedir. Küçük çiftçilerimiz elle topluyorlar, harar dediğimiz çuvallara dolduruluyor, elle toplamada yeterli özen gösterilmediği için randıman ve kalite düşmektedir. Hatay pamuğu %80 oranında makine ile toplanmaktadır.
Hatay çiftçimiz neden güzel verim elde etmektedir: Çünkü, sertifikalı veya anaç tohumunu alıyor, bu anlamda tohum üretim firmaları ilimizde de bulunmasından dolayı, bunların hem tarıma hem de çiftçiye destek ekipmanları ile üretim girdilerinde tasarruflu bir şekilde sulamalar, ilaçlama, zirai kontrullu bir şekilde yürümektedir. Verim kayıplarının önüne geçilmektedir. Pamuk stratejik ürün olduğundan bir kısmı giysi, barut sanayide kullanılmakta, tohumlarından yağ ve küspe elde edilerek, hayvan beslemede kullanılmaktadır. Pamuk ayrıca kendisine ne verdiyseniz onu toprağa geri vermektedir. Pamuğun çalısını toprağa gömdüğünüzde, buğday ekiminde tavan gübresi atmanıza gerek kalmayacaktır.
Üretim anlamında düzgün bir planlama yapılırsa, çiftçilerimiz teşvik edilirse, destekleri demiyorum, birim alanında yükseltilirse dışarıdan 700-800 bin ton yabancı menşeli pamuk almamıza gerek kalmayacaktır. Pamuk üretim alanlarımız doğru değerlendirildiğinde Aydın, Urfa, Diyarbakır, Hatay gibi illerden verim yüksek olur ve Türkiye’nin ihtiyacını karşılayacak hatta ihracat dahi yapılabilinir duruma gelinecektir. Bütçenin öngördüğü %1 çiftçiye destek verilse ama bu oran %05’ler düzeyinde kalmaktadır.
