Satsuma mandalinası tüm dünyaca tanınan ve kalite açısından en çok yetiştirilen bir çeşittir. Turunçgiller içinde en çok soğuğa dayanaklı ağaçlardandır. Hatay’ın, Dörtyol ilçesinde de bu sene satsuma mandaline hasadı devam etmektedir.
Dörtyol ilçedeki mandaline bu sene doğal şartlardan ötürü son derece az tuttu. Giden sene yaklaşık 500 bin ton mandaline elde hasat edilirken bu sene 80-100 bin ton elde edilmesi bekleniyor. 90 bin dönüm mandaline bahçeleri bulunmaktadır. Bölgenin en güzel mandalinesi bu topraklarda yetiştirildiği söylenmektedir.
Bölgede sanayinin olması, termik santraller gibi kuruluşlar narenciye bahçelerini olumsuz etkilemektedir.
Giden sene 2 liradan satılan mandaline bu sene 5 liraya kadar yükseldi. İlk satanlar 3 liradan sattılar, şimdilerde ise 4-5 lira arasında gitmektedir. Tüccarlar 4 liradan aldıkları mandalineleri İstanbul’da 9-10 liradan satıyorlar.
Hatay’ın Dörtyol ilçedeki bahçe sahibi üreticiler,işçi ve İstanbul’dan gelen tüccarlarla görüştük.
Fahri Türkoğlu (Bahçe Sahibi ve Üretici)
Gençlerimizi Tarım Alanlarına Bekliyoruz.
Ben ziraat okudum, teknik konuları biliyorum, ayrıca çocukluğumdan bu yana bu işi yapmaktayım. Genç bir girişimciyim. Bizim maliyetler yüksek, mahsulümüzü bu hale getirebilmek için bayağı çarpan sayısı ile uğraştık. Şöyle açıklayayım: Gübre maliyetleri yüzde 300, mazot aynı şekilde arttı. İşçi sıkıntılarımız var, bu işi yapmak için elaman bulamıyoruz. Ben genç bir çiftçi olarak yaşıtım olarak işçi bulamıyorum, emeklileri çalıştırıyoruz. Yani gübre, mazot, işçi giderleri bizi ciddi şekilde yıprattı. Biz ülkemiz adına üretime devam ediyoruz, üretimden yılmıyoruz. Ömrümüz yettiğince kendimizi geliştirerek, üretmeye devam edeceğiz. Termik santraller, mevsimsel etkiler olduğundan sararması gereken meyveler yeşildir. Meyveyi ve ekonomiyi etkiliyor. Geçen yıl Hatay’ın Dörtyol ilçemizde 500 bin ton rekolte varken, bu sene 80-90 bin tonlara düştük. Bu hava kirliliğinin biz çiftçileri etkilediğini düşünüyorum. Tarım alanlarına saygı gösterilmesini istiyorum. Gıda her zaman insana lazımdır. Ben iki üniversite mezunuyum gençleri tarım alanlarına bekliyorum. Onlara gereken desteği vermeye hazırım.
Ahmet Ataç (Bahçe Sahibi ve Üretici)
Bizim Mandalin Aroma Açısından En Güzeli.
Bu sene fiyatlar güzel, benim beşbuçuk dönüm bahçem var, ayrıca emekliyim. Emeğimizin karşılığını alıyoruz ama mazot, gübre, ilaç gibi girdiler çok, çok pahalıdır. Üç ay önce mandalin fiyatı ağacın başında 3 liradan, ben ise 4.250 den verdim. Şimdilerde ise 6 liraya kadar yükseldi. Ben 5 dönüm yerden 32 buçuk ton mandalin elde ettim ve 138 bin lira aldım, 15 bin giderim oldu, gerisi bana kaldı. Dörtyol bölgede en iyi mandalin olan satsuma mandalinidir.
Murat Uzun (Nakliye İşçisi)
Ücretlerimiz Yeterli Değildir.
Biz mevsimlik narenciye işçisiyiz, bu işlerde üç ay çalışıyoruz. Aldığımız ücrette, kazandığımız parada bize yetmiyor. Özellikle biraz hatamız olsa biz nakliyecilere hemen polis cezayı basıyor ve patronlarda bize sahip çıkmıyor. Ücretler pahalı diyor ve bizimle tartışıyorlar. Yani durumumuz iyi değildir.
Murat Çiçek (Tüccar)
Piyasada Algılanan Gibi Çok Para Kazanamıyoruz!
Biz tüccarlarında dertleri çiftçiler gibi çoktur. Biz mandalineyi burada 4 liraya alıyoruz ve İstanbul’a ulaşıncaya dek 5 lira masraf gitmektedir. Bunlar sırası ile işçilik, nakliyat, vergi, dükkan kirası şeklinde sıralanıyor. İşçiden masraf başlıyor, işçi ama onu da bulamıyoruz, Suriyelilere sarıldık, oda ayrı bir sorundur. Ambalaj yapmadan İstanbul’a gönderemeyiz, o da ayrı bir ücrettir. Kilo başına 1 lira kesim, 2 lira nakliye, ambalaj ve dükkan kirası derken 5 lirayı aşan bir masrafım vardır. Biz 10 liraya mal ettik,1 lira kar koyduk 11 liraya pazarcıya sattık, pazarcı da hali ile 15 liradan satacaktır. Bizim en önemli sıkıntımız işçilik ve nakliyedir, ben komisyona göndermiyorum. Dükkan bizim pazar sorunumuz yoktur. Şu anda çiftçide çok huzursuz, biz de çok huzursuzuz. Emin olun tüccar olarak büyük paralar kazanmıyoruz, ekonomik kriz ortamında işimizi sürdürmeye çalışıyoruz. Biz kışın para kazanamıyoruz, mevsimlik gelirlerimiz var. Bu sene soğuk yüzünden rekolte düştü, bana göre devlet bize değil, çiftçiye yardım etmeli ki sağlıklı üretim yapsın, biz de satışını gerçekleştirelim.
