Maraş‘ta 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin yarattığı maddi ve manevi hasarın ardından hayatta kalanların barınma, sağlık ve hijyen ile ilgili sorunları devam ediyor. Hayatta kalanlar arasında kanser gibi ciddi hastalıklarla mücadele eden binlerce kişi var. Kanser taramalarının aksadığı ve kanser tedavisi gören hastalarla ilgili net bir veri bulunmuyor. Türk Tıbbi Onkoloji Derneği (TTOD) Yönetim Kurulu Üyesi Ali Murat Sedef, HaberTürk’e verdiği röportajda yalnızca Hatay ve Maraş’ta depremden önce dört bin kanser hastası olduğunu söyledi.
Peki depremden sonra kanser hastaları için ne yapıldı? Tedaviler hangi ortamda nasıl sürüyor? Bu soruların cevabı oldukça bulanık. TTOD Yönetim Kurulu Üyesi Doç Dr. Cengiz Karaçin ile Hatay, Urfa, Adıyaman ve Diyarbakır’dan tabip odaları yetkilileriyle kanser hastalarının tedavi sürecini konuştuk.
‘ÇEPERDEKİ KENTLERE GİTTİLER’
Depremin hemen ardından, ağır hastalığı olanlar ile kanser tedavisi için kemoterapi alması gerekenler, ilk iş olarak çevre kentlere yöneldi. Kendi imkanları dahilinde tedavi olmaya çalışan hastaların yanı sıra sağlık hizmetine erişemeyenler de var. Hatay ve Maraş’ta yaklaşık olarak 4 bin kanser hastasının kaçı depremde vefat etti ya da şu an nerede barınıyorlar? Sahadaki sağlık çalışanlarına göre istatistik bir veri sunmak neredeyse imkansız.
Sağlık sisteminin gerekli izlemeyi yapamadığını anlatan yetkililer, tedavi süreçleriyle, kanser tarama süreçlerinin aksamasının ölümcül sonuçları olabilir. Bu da binlerce yeni kanser hastası ile onlarca ölü vakasının doğmasını güçlendiren etken olarak değerlendiriliyor.
TTOD Yönetim Kurulu Üyesi Doç Dr. Cengiz Karaçin, depremdeki kanser hastalarının tedavileriyle ilgilenmek için Sağlık Bakanlığı’nın ‘gönüllü’ listesine adını yazdıranlardan. TTOD de benzer bir çalışma yaparak gönüllü onkolog listesi yapmıştı. Gönüllü olarak deprem bölgesine gitmek isteyen Karaçin’in adresi Hatay Dörtyol Hastanesi olmuş. Hekimlerle birlikte Hatay Dörtyol Onkoloji Merkezi’ni açtıklarını söyleyen Karaçin, etraftaki illere ulaşmakta sorun yaşayan hastalar olduğunu ancak Onkoloji Merkezi’nin açılmasıyla onlarca kanser hastasının tedavi olmaya geldiğini belirtti. Öyle ki Dörtyol’daki Onkoloji Merkezi’ne gidenler arasında, Dörtyol’da yaşayıp çeperdeki kentlerde tedavisine devam edenler de olmuş. Sağlık hizmetine erişimin kolaylaşmasıyla birlikte hastalar, Onkoloji Merkezi’nde sağlık hizmeti almaya başlamış.
‘TEDAVİ GECİKMESİ METASTAZLARA NEDEN OLABİLİR’
Geçtiğimiz hafta, çadırda kalan bir kanser hastasının enfeksiyon nedeniyle vefat ettiği bilgisi basında yer almıştı. Kanser hastaları için steril olmayan ‘yaşam alanları’ hakkında “Çadırda kalanlar daha çok ölüyor” diye bilimsel bir dayanak olmadığını anlatan Karaçin, “Ben Ankara’da tedavi veriyorum. Normal şartlarda evinde yaşayan kanser hastalarında da enfeksiyon nedenli ölümler olabiliyor. Fakat çadır ortamının evlere göre ideal ortam olmadığını söylememiz gerekir. Kanser taramasının gecikmesi hastalığın erken teşhisine engel olur ve kanserin ileri evrede karşımıza çıkma durumu olabilir. Tedavi geciktirilmesi hastalığın ilerlemesine ya da metastazlara neden olabilir” dedi.
‘GÜNDE 35 HASTA GELİYORDU’
Karaçin, deprem bölgesinin olağanüstü koşullarda olduğuna atıf yaparak devam ediyor: “Çadırda yaşayan birine tedavi vermek ideal değil. Fakat tedavi gecikecekse de başka şans yok. Görevi bıraktığımda günde 35 hasta geliyordu. Hatay’da Onkoloji Merkezi’nin açılması bölge için önemli. Hastanenin sismik izalatörlü olması da güven veriyordu. Yeni hastane olması nedeniyle teknik donanımı birçok ihtiyacı karşılayabilecek kapasitedeydi.”
‘YAŞLI KANSER HASTALARI TEDAVİDEN ÜMİDİ KESTİ’
Önceki dönem Hatay Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Sadık Nazik, kanser hastalarıyla ilgili detaylı hiçbir verinin olmadığını belirtti.
